Linux'un ne olduğunu bilmeyenler (Linux Pardus)

Pardus Nedir?

Pardus, TÜBİTAK-UEKAE bünyesinde yürütülen bir işletim sistemi geliştirme projesidir. Pardus açık kaynak kodlu ve GPL (GNU Genel Kamu Lisansı) ile dağıtılan bir özgür yazılımdır.

Özgür yazılımlar kullanıcılarına diledikleri gibi çalıştırma, çoğaltma, inceleme ve değiştirme, ve yeniden dağıtma özgürlüklerini koşulsuz olarak verirler. Bu özgürlükler sayesinde kapalı kodlu ve sahipli yazılımlara göre daha fazla güvenlik, esneklik ve tasarruf sağlarlar.
1. Pardus 2009'a Hoşgeldiniz!
Pardus geliştiricileri, çevirmenleri, belge yazarları ve sanatçılarının desteği ile hazırlanan Pardus 2009'a hoşgeldiniz. Pardus serisinin bu yeni sürümü özgür yazılım dünyasının en yeni teknolojilerini sunmaktadır. Pardus 2009 hakkında daha fazla bilgiye [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ve [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sayfalarından ulaşabilirsiniz.
1.1. İstek ve önerileriniz
Pardus 2009'a ilişkin istek ve önerilerinizi ya da hata bildirimlerinizi [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] adresinde bulunan hata bildirim sistemine iletebilirsiniz. Göndereceğiniz hata bildirimleri ve öneriler Pardus geliştiricileri tarafından incelenecek ve çözümler güncellemeyle kullanıcılara sunulacaktır. Şimdiden destek olan tüm Pardus kullanıcılarına teşekkür ederiz.
2. Neler yeni ?
2.1. Pardus Teknolojilerindeki Yenilikler
Pardus 2009, Pardus'un temel teknolojileri olan PiSi ve COMAR'da birçok yeni özelliği desteklerken, daha sorunsuz bir kurulum için YALI'nın güncellenmiş sürümünü kullanıyor. Pardus açılış sisteminde yapılan iyileştirmelerle Pardus kullanan sistemlerin açılışı hızlanırken, uzak dosya sistemleri altyapısı için de bir çok iyileştirme Pardus 2009 ile birlikte gelen yenilikler arasında göze çarpıyor.

Bütün Pardus yönetim araçları yeni KDE4 teknolojileri ile uyumlu çalışacak şekilde gözden geçirildi. Hızlıca bağlanılan ağı değiştirebilen Ağ Plasma Programcığı, sistem servislerini yönetme ve durumlarını masaüstünden takip etmeye yarayan Servis Plasma Programcığı öntanımlı olarak kurulu geliyor.

Yepyeni Pardus aracı Sistem Yöneticisi ile artık sistem genelinde klaye haritası, sistem dili, zaman dilimi gibi temel ayarları çok daha rahat yapılabiliyor.

Geliştirilen önbellek sistemi ile Paket Yöneticisi ve PiSi artık çok daha hızlı çalışıyor. PiSi'nin paketleme sisteminde yapılan iyileştirmelerle artık paketler ortalama %20 daha küçük. Öntanımlı olarak delta paket desteğinin açık olduğu Pardus 2009'da paket kurma ve güncelleme işlemleri daha az ağ bağlantısı kullanıyor ve çok daha hızlı yapılıyor. Paket bileşenlerindeki değişiklikler ile artık Paket Yöneticisi'nde istenilen araçları bulmak çok daha kolay.

Yalı ve PiSi'de yapılan iyileştirmeler ile kurulum hızı 2 kat artan Pardus 2009, ortalama bir bilgisayara 15 dakikada kurulabiliyor. Ayrıca kurulu sisteminizde son yapılan güncellemeleri geri almak, silinen önyükleyiciyi tekrar yüklemek vb. kurtarma ve sorun giderme işlemleri de yeni Yalı ile yapılabiliyor.
2.2. Görsel Değişiklikler
Pardus 2009 görsel olarak pek çok yenilikle geliyor. Yeni sürümle beraber kullanıcılarımız yaklaşık 1000 ikondan oluşan Milky ikon seti ile tanışıyor. Ayrıca çeşitli doğa fotoğrafları, 3B imajlardan oluşan arkaplan resimleri, açılış ekranları vb. pek çok yeni görsel Pardus 2009 ile geliyor.
2.3. KDE 4 Masaüstü Ortamı
Uzun zamandır bir çok Pardus kullanıcısının tercih ettiği, KDE ailesinin yeni ürünü KDE4 artık öntanımlı masaüstü ortamı olarak geliyor. Pardus için yapılan geliştirme ve iyileştirmeleri içeren en son kararlı KDE sürümü, Pardus 2009 ile öntanımlı olarak geliyor. Ayrıca tüm KDE yazılımları da yeni KDE ile uyumlu en güncel sürümleri ile Pardus depolarında yer alıyor.

Yeni sürüm KDE ile Pardus kullanıcılarına yepyeni bir masaüstü tecrübesi sunuyor. Her bileşenin maaüstünde herhangi bir yere konumlanabildiği ve özelleştirilebildiği Plasmoid teknolojisi, masaüstü ile tam uyumlu Strigi masaüstü arama teknolojisi, masaüstü ortamı ile bütünleşik masaüstü efektleri, uzaktan erişim vb. pek çok özellik içeren yeni nesil dosya yöneticisi Dolphin, kullanıcılarımızı bekleyen yeniliklerden sadece birkaçı.
2.4. Güncellenen Bileşenler
Pardus 2009 sürümü, Pardus teknolojilerindeki yeniliklerin yanında bir çok güncellemeyi de içeriyor :

* KDE 4.2.4
* Linux Çekirdeği sürüm 2.6.30.1
* Openoffice Ofis Araç Seti 3.1
* Firefox Internet Tarayıcı 3.5.1
* Gimp 2.6.6
* Xorg 1.6.2
* Python 2.6.2
* Texlive 2008
* GCC 4.3.3
* GLIBC 2.9

2.5. Dosya sistemleri
Yeni nesil Ext dosya sistemi Ext4, Pardus 2009 ile birlikte öntanımlı dosya sistemi olarak geliyor. Ext3 ile kıyaslandığında hem dosya sistemi yetenekleri açısından hem de dosya sistemi kapasitesi açısından çok daha üstün olan Ext4, Ext3'e kıyasla çok daha hızlı çalışıyor. Örneğin, Ext4 bölüm başına 1 exabyte ve dosya başına 16 terabyte destekliyor.

Ayrıca Yalı kurulum ekranında kullanmak isteyen kullanıcılar için XFS, ReiserFS ve deneysel Btrfs gibi dosya sistemleri de ana sistem bölümü olarak seçilebiliyor.

Pardus 2009 ile ilgili en son yenilikler ve güncellemeler için Pardus Internet sitesini inceleyebilirsiniz.
3. Kurulum gereksinimleri
Pardus 2009'u ortalama bir donanımda çalıştırabilirsiniz. Yüksek performans için en az 512 MB RAM (bellek) ve 1400 MHz işlemci öneriyoruz. Pardus 2009 için asgari ve tavsiye edilen donanım gereksinimleri aşağıdadır:

* 256 MB bellek (1GB ve üzeri tavsiye edilir)
* 1000 MHz Intel ya da AMD işlemci (1.4 GHz ve üstü tavsiye edilir)
* En az 4 GB boş disk alanı (10 GB tavsiye edilir)